در برخی از کاربردهای صنعتی که برای انتقال سیالات از فشار بالا استفاده می شود و یا فشار سیال در محدوده بالایی است، از پمپ هایی با قابلیت ایجاد فشار بالا و توانایی تحمل فشار زیاد استفاده می کنند که یکی از این پمپ ها، پمپ پیستونی است. مکانیزم عملکرد پمپ پیستونی بسیار ساده و بر اساس جابجایی پیستون در داخل سیلندر است. پمپ پیستونی بالابر، فورس، محوری و شعاعی از انواع این پمپ است که تفاوت آنها در تعداد پیستون و نوع سیلندر مورد استفاده است. این تجهیز در صنعت فولاد، نفت و گاز کاربرد زیادی دارد. متقاضیان خرید این پمپ می توانند از طریق تامین کنندگان معتبری چون هیدرولیک نادری به خرید پمپ مورد نظر و یا تعمیر و نگهداری آن اقدام نمایند. به منظور کسب اطلاعات بیشتر در خصوص پمپ پیستونی و کاربرد آن تا انتهای این متن با ما همراه باشید.
پمپ پیستونی چیست؟
پمپ پیستونی یا فشار قوی از انواع پمپ های رفت و برگشتی است که در دسته پمپ ها با جابجایی مثبت قرار می گیرد. در این پمپ ها ایجاد فشار و جابجایی سیال توسط پیستون، پلانجر و دیافراگم انجام می گیرد. اغلب از پمپ پیستونی در فشار بالا و در بازه 100 تا 1000 بار استفاده می شود. پمپ پیستونی در صنایع فولاد و نفت و گاز کاربرد زیادی دارد. تزریق سوخت مواد شیمیایی، برش فلزات، شیشه، سنگ و سرامیک، کارواش های سنتی و خانگی، رسوب زدایی و از بین بردن زنگ زدگی و … از کاربردهای پمپ پیستونی هستند.
در پمپ پیستونی که در دسته پمپ های جابجایی مثبت قرار می گیرند از پیستون و دیافراگم به منظور جابجایی سیالات استفاده می شود. پمپ پیستونی را پمپی دوار و چرخشی در نظر میگیرند که از یک چرخ یا شفت چرخشی برای حرکت پیستون استفاده می کند. پیستون مورد استفاده در این پمپ به شفت مرکزی متصل است و عملکردی شبیه به میل لنگ خودرو دارد. وقتی شفت توسط محرکی مانند الکتروموتور می چرخد، حرکت گردشی تبدیل به حرکت رفت و برگشتی داخل سیلندر شده و از طریق تغییر فشار داخلی در سیلندر و با استفاده از مکش و فشار بر سیال در حال حرکت، سیال از دریچه ورودی وارد و ار دریچه خروجی خارج می گردد.
پمپ پیستونی از چه اجزایی تشکیل شده است؟
از مهمترین اجزا اصلی پمپ پیستونی عبارتند از:
- سیلندر (Cylinder)
- پیستون (Piston)
- شیر ورودی (Inlet Valve)
- شیر خروجی (Outlet Valve)
علاوه بر اجزا اصلی، پمپ پیستونی شامل اجزا فرعی زیر است:
- آکومولاتور (Damper)
- شیر فشارشکن (Pressure Regulator)
- گیج فشارسنج (Pressure Gage)
- گان و لانس (Gun & Lance)
- فیلتر (Filter)
- الکتروموتور
عملکرد پمپ پیستونی چگونه است؟
زمانیکه الکتروموتور روشن می شود، چاخش شفت شروع خواهد شد. در حرکت اول شفت سبب عقب نشینی پیستون می گردد، هوا کم شده و حالتی شبیه به خلا ایجاد می گردد. در این حالت شیر یا دریچه ورودی باز شده و سیال وارد پمپ می شود. در ادامه با بازگشت شفت، پیستون جلو رفته و دریچه ورودی بسته شده و دریچه خروجی باز می شود و سیال با فشار بالا به صورت ضربه ای از دریچه خروجی خارج می گردد.
عملکرد پمپ های هیدرولیک با هیدروموتور عکس یکدیگر هستند. پمپ ها برای انتقال سیالات استفاده می شوند و از هیدروموتور برای تبدیل انرژی سیال تحت فشار به انرژی دورانی و گشتاور استفاده می شود.
انواع پمپ پیستونی کدامند؟
تفاوت انواع پمپ های پیستونی در تعداد پیستون و نوع سیلندر است که عملکردی متفاوت در مدل های مختلف ایجاد خواهد کرد. پمپ های پیستونی بازار را بر حسب عملکرد آنها و نحوه جابجایی سیال به 4 دسته زیر تقسیم می کنند، که عبارتند از:
- پمپ پیستونی بالابر یا لیفت یا (Lift Piston Pump): در این پمپ پیستون به کنترل دستگاه و شیر ورودی کمک کرده تا مایع به سمت بالا منتقل شود. در پایان کورس دستگاه، جریان سیال به سمت بالای سیلندر خواهد بود و با بازگشت پیستون به حالت قبلی روند ادامه خواهد یافت.
- پمپ پیستونی فورس (Force Pump) : در این پمپ حرکت سیال در دریچه ورودی سیلندر سبب حرکت آن از پایین سیلندر می شود. بر اثر فشار پیستون، سطح مایع داخل سیلندر کم شده و سیال به دریچه خروجی هدایت می گردد.
- پمپ پیستونی محوری (Axial Piston Pump): این پمپ چندین پیستون در ردیفی مشخص دارد. در پمپ محوری، مجموعه پیستون هایی بر محیط دایره ای مستقر شده اند و توسط محوری محرک دوران می کنند. مرکز بلوک سیلندر نسبت به محور محرک با زاویه قرار می گیرد. حرکت رفت و برگشتی پیستون داخل سیلندر بر اثر تغییر فاصله میان فلنج و بلوک سیلندر انجام می گیرد. زاویه موجود بین مرکز بلوک سیلندر و محور محرک، جابجایی حجمی را فراهم می آورد. حداقل این زاویه 0 و حداکثر آن 30 خواهد بود. در زاویه 0 جریان صفر و در زاویه 30 جریان سیال در ماکزیمم خود قرار دارد.
- پمپ پیستونی شعاعی (Radial piston Pump): در این پمپ پیستون ها در جهت شعاع دایره قرار می گیرند. سیال در این پمپ با فشار بالا، دبی پایین و بدون نوسان پمپاژ می شود. سر و صدای کم و راندمان بالا از ویژگی های پمپ پیستونی شعاعی است.
مزایا و معایب پمپ پیستونی چیست؟
از مزایای پمپ پیستونی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از این پمپ در دامنه فشار بالا از 100 تا 1000 بار
- قابلیت تغییر و تنظیم قدرت پمپ، بدون نیاز به تغییر سرعت جریان سیال در پمپ
- امکان پمپ سیالات با گرانروی زیاد
- کنترل دقیق جریان سیال
از معایب پمپ پیستونی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرعت کم در جریان خروجی
- وجود جریان خروجی ضربه ای، که نیاز به اکومولاتور را بیش از پیش فراهم می آورد.
- هزینه بهره برداری، تعمیر و نگهداری زیاد
- آلودگی صوتی زیاد
- وزن بالا در مقایسه با دیگر پمپ ها
از بهترین تامین کنندگان پمپ پیستونی، پمپ دنده ای و سایر تجهیزات هیدرولیکی می توان به هیدرولیک نادری اشاره کرد. این شرکت سابقه ای 30 ساله در زمینه تامین و تعمیر انواع محصولات هیدرولیکی، انواع هیدروموتور، لوازم و قطعات آنها دارد. متقاضیان خرید این محصولات می توانند با دفتر فروش این شرکت تماس گرفته و پس از اخذ راهنمایی و مشاوره از متخصصان این شرکت نسبت به خرید تجهیز هیدرولیکی خود اقدام نمایند.