استاد دانشگاه «کوئینز» گفت: اگر به نظر برسد که دولت بریتانیا به منظور حمایت از حزب «اتحادگرای دموکراتیک» به دنبال تضعیف توافقنامه «جمعه نیک» است،، دولت ایالات متحده آمریکا با اظهارعدم رضایت خود به این اقدام بریتانیا واکنش نشان خواهد داد. در نتیجه، این منطقه بسیار کوچک می‌تواند به نقطه اتکای سطح بسیار بالایی از تنش‌های دیپلماتیک تبدیل شود

پروفسور «کیتی هیوارد» استاد دانشگاه «کوئینز» بلفاست در گفت‌وگو با خبرنگار سایت ایرانیان نیوز به نقل از خبرگزاری های جمهوری اسلامی ایران، و در ارزیابی انتخابات پارلمانی اخیر در ایرلند شمالی که برخی از آن به عنوان «زلزله سیاسی» یاد می‌کنند، گفت: این انتخابات منجر به وقوع سه اتفاق مهم در مجمع ایرلند شمالی شده است: اول اینکه حزب «اتحادگرای دموکراتیک» حمایتی که از سوی احزاب میانه‌رو و تندرو دریافت می‌کرد را از دست داد. این امر بازتاب‌دهنده این نکته است که ما در ایرلند شمالی با دیدگاه‌های مختلفی در رابطه با چگونگی تداوم اتحادمان با بریتانیا مواجه هستیم. شکست حزب «اتحادگرای دموکراتیک» به این معنی است که «شین‌فین» بزرگ‌ترین حزب در مجمع ایرلند شمالی خواهد بود. این نکته بسیار مهم است، چراکه «شین‌فین» به عنوان حزبی ملی‌گرا خواستار اتحاد ایرلند شمالی با جمهوری ایرلند است. «شین‌فین»، شاخه سیاسی ارتش آزادی‌بخش ایرلند (آی‌آرای) است و پیروزی این حزب در انتخابات نشان‌دهنده پیروزی روش‌های صلح‌آمیز و دموکراتیک به منظور دست‌یابی به اهداف سیاسی به جای روش‌های خشونت‌آمیز است. سومین اتفاق مهم هم ترقی جایگاه حزب «اتحاد ایرلند شمالی» است که بر اساس نتایج این انتخابات، تعداد کرسی‌هایش دو برابر شده است. این حزب نه اتحادگرا است و نه ملی‌گرا و موفقیت این حزب نشاندهنده این نکته است که سیاست در ایرلند شمالی دیگر به معنای ملی‌گرا در برابر اتحادگرا نیست. 

این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که برخی تحلیل‌ها مبنی بر این‌ است که با گذشت ۲۴ سال از «جمعه نیک»، شرایط فعلی می‌تواند تهدیدی علنی برای بریتانیا باشد را تا چه اندازه درست می‌دانید، بیان داشت: ما در لحظات سرنوشت‌سازی در رابطه با اتحاد با بریتانیا قرار داریم، ولی این شرایط بحرانی به معنای اینکه طرف‌های مناقشه به اقدام‌های خشونت‌آمیز دست بزنند، نیست. به بیان ساده، شرایط کنونی، آزمونی برای اتحادگرایان هم هست، اینکه این جریان، چگونه شرایطی که روابط بریتانیا با ایرلند شمالی که به لحاظ اقتصادی، حقوقی و سیاسی تغییر کرده است را مدیریت می‌کند؟ این تغییرات در نتیجه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و توافقنامه بین‌المللی (موسوم به پروتکل ایرلند/ایرلند شمالی) که توسط بریتانیا و اتحادیه اروپا طراحی شده است، به وجود آمده‌اند. نکته دیگری که تغییر کرده است افزایش انتظارات اتحاد ایرلند است. البته واکنش دولت بریتانیا در لندن به این چالش‌ها است که اهمیت دارد نه خود چالش‌ها. در شرایط کنونی، تهدید دولت بریتانیا مبنی بر شکستن این پروتکل، بیشتر به حس عدم امنیت دامن می‌زند. 

وی در خصوص تاثیر این انتخابات و پیروزی حزب «شین‌فین» بر جدایی ایرلند شمالی از بریتانیا اظهارداشت: ملی‌گرایان ایرلندی و طرفدارن «شین‌فین» فکر می‌کنند که پیروزی در انتخابات، اتحاد دو ایرلند را محتمل‌تر می‌کند؛ ولی در حقیقت این پیروزی، تفاوت چندانی ایجاد نمی‌کند. به این دلیل که ما به لطف «توافقنامه جمعه نیک»، از هیأت اجرایی تقسیم قدرت و مجمعی که بر اساس وفاق اجتماعی فعالیت می‌کنند، برخوردار هستیم. با این وجود، مخالفت کنونی حزب «اتحادگرای دموکراتیک» با فعالیت هیأت اجرایی و مجمع در اعتراض به پروتکل ایرلند/ایرلند شمالی و هشدار نسبت به پیروزی «شین‌فین» در انتخابات، تنش‌های میان این حزب با سایر احزاب، از جمله «شین‌فین»، را تشدید کرده است. این اتفاق فقط سرخوردگی ملی‌گرایان ایرلندی و تمایل‌شان برای اتحاد دو ایرلند را تشدید می‌کند. بنابراین، اینکه پیروزی «شین‌فین» در این انتخابات، شانس اتحاد ایرلند شمالی با جمهوری ایرلند را افزایش دهد، به شدت به عملکرد حزب «اتحادگرای دموکراتیک» بستگی دارد.  

هیوارد در خصوص اینکه چشم‌انداز برگزیت در سایه این انتخابات چگونه خواهد بود، گفت: دولت بریتانیا بر این باور است که پروتکل ایرلند/ ایرلند شمالی، به منظور دلجویی از حزب «اتحادگرای دموکراتیک»، نیاز به بازنگری دارد و اتحادیه اروپا هم تغییراتی در آن ایجاد کرده است ولی آن را با پروتکل دیگری جایگزین نکرده است. در شرایط کنونی به نظر می‌رسد که بریتانیا و اتحادیه اروپا یک‌بار دیگر بر سر ایرلند شمالی با یکدیگر اختلاف نظر اساسی پیدا کنند. 

این نکته که عضویت در اتحادیه اروپا و توافقنامه «جمعه نیک» نقطه قوتی برای ایرلند شمالی محسوب می‌شدند، به این معنی که ایرلند شمالی هم بریتانیایی است هم ایرلندی، برگزیت را به مشکلی برای روابط بین‌الملل تبدیل کرده است. 

اگر به نظر برسد که دولت بریتانیا به منظور حمایت از حزب «اتحادگرای دموکراتیک» به دنبال تضعیف توافقنامه «جمعه نیک» است، دولت ایالات متحده آمریکا با اظهارعدم رضایت خود به این اقدام بریتانیا واکنش نشان خواهد داد. در نتیجه، این منطقه بسیار کوچک می‌تواند به نقطه اتکای سطح بسیار بالایی از تنش‌های دیپلماتیک تبدیل شود. با گذشت دهه‌ها و با توجه به اینکه روند صلح هنوز تکمیل نشده است، ایرلند شمالی در وضعیت نگران‌کننده‌ای قرار دارد.  

پایان خبر